Valentijnsdag: de dag van de liefde of pure commercie?

Op 14 februari is het Valentijnsdag. De dag waarop je anoniem iemand de liefde kunt verklaren. Met een kaartje, bloemetje of doosje chocolade zonder je naam erbij te vermelden. Niet bepaald effectief, want de ander weet niet dat jij het was. Dus van dat romantische bioscoopbezoekje of etentje komt dan niet veel terecht. Laat staan een kusje. Beter is het om wel te zeggen dat jij de ander zo leuk of zo lief vindt. Dan komt dat kusje er misschien wel van of een BAM voor je …

Amerika, als eerste op de maan en als eerste …

In Amerika waren ze de eersten met het weglaten van de anonimiteit. Zij maakten er een algemene liefdesdag van. Gewoon voor iedereen. Dus verliefd of niet verliefd, op die manier kon iedereen een cadeautje kopen voor wie men maar wilde. Een slimme zet dus. En lekker commercieel.

Nederland en België in de jaren ’90

In Nederland en België was Valentijnsdag vooral in de jaren ’90 een commercieel succes. De bonbons, bloemetjes, boeken en meer vlogen als warme (Valentijns)broodjes over de toonbanken. Later daalde dit succes weer. Een ommekeer naar ‘Als ik zeg dat ik van je hou, dan hoef ik toch geen bloemen voor je te kopen?’-instelling?

Valentijnspostzegel

Het was vroeger extra speciaal likken aan de Valentijnspostzegels die verschillende landen in de omloop brachten. In Nederland kwam zelfs, in 1997, een speciale ‘kraszegel’ uit. Achter de kraslaag stonden boodschappen als ‘Tot gauw.’, ‘Schrijf je mij?’ en ‘Ik denk aan je.’ Hoe leuk. En Nederland was koploper met zo’n kraslaag op de postzegel.

Nog meer geschiedenis

In de 18^e eeuw dacht men dat het Romeinse vruchtbaarheidsfeest Lupercalia van 15 februari moest plaats maken voor het Valentijnsfeest. Het is en blijft een verhaal. Zeker weten doen we het niet. Maar het verhaal gaat als volgt: de namen van ongetrouwde vrouwen werden in een kom gemikt. Ongetrouwde mannen mochten daarna een naam trekken. Op die manier konden er dan setjes gevormd worden van een man met een vrouw. Dit feest werd uiteindelijk door de Kerk verboden toen in Europa het christendom opkwam. Weg met dat heidense gedoe. Paus Gelasius veranderde in 496 het Lupercalia-feest van 15 februari in St.-Valentijnsdag van 14 februari.

Geoffrey Chaucer

De vader van de Engelse literatuur, Geoffrey Chaucer, uit de 14^e/15^e eeuw schreef heel wat teksten. Zijn gedicht Parliament of Fowls bevat een aantal versregels waardoor de viering van de romantische liefde, zoals we nu Valentijnsdag kennen, ontstond.

For this was on seynt Volantynys day

Whan euery bryd comyth there to chese his make

‘Want dit was op Sint-Valentijnsdag

Als elke vogel daar zijn maatje komt kiezen’

Andere legenden over het ontstaan van Valentijnsdag zijn historisch niet bewezen. Maakt het uit?

En nu?

Nu is het een dag voor jou. Jij bepaalt of je wel of niet meedoet aan deze “viering”. Ga je wel of niet iets kopen of iets speciaals voor iemand doen? Ondergetekende houdt het bij een: ‘Als ik zeg dat ik van je hou, dan hoef ik toch geen bloemen voor je te kopen?’-instelling.

Carin van Wijgerden