Sportverenigingen en zorg- en maatschappelijke organisaties hebben mede aan de basis gestaan van de Sport- en Beweegvisie en het Lokale Sportakkoord. Hoe zien zij het resultaat? Kunnen zij nog meer betekenen voor inwoners als het om bewegen gaat?
“Kinderen vinden het heel leuk om verschillende sporten te ervaren”
Patricia Tetteroo, kinderfysiotherapeut bij Fysio on the Move, brengt de intentie van de Sport- en Beweegvisie al in de praktijk door samenwerking met sportverenigingen te zoeken om zo kinderen in de leeftijd tot 16 jaar die problemen met bewegen hebben, op meerdere manieren te laten sporten. “Ik ben als kinderfysiotherapeut anderhalf jaar geleden in Bodegraven een programma begonnen om onder andere kinderen met overgewicht te helpen om meer te gaan bewegen. Er zijn vanuit onze branche verschillende programma’s, zoals Fitkids en andere beweegprogramma’s voor kinderen. Als Fysio on the Move organiseren wij nu zelf speciale activiteiten. We maken bijvoorbeeld wekelijks gebruik van sportzalen om met de kinderen te gaan sporten. Met hulp de Buurtsportcoaches kwamen we op het idee om speciale sportclinics te organiseren bij lokale sportverenigingen. Het is heel belangrijk dat kinderen op een gelijkwaardig manier kunnen meedoen met andere kinderen die sporten. Ze kunnen aangeven wat leuke sporten lijken en dan gaan wij proberen om daar iets mee te doen. Zo hebben ‘onze’ kinderen al kennisgemaakt met kickboksen, basketbal, zwemmen en waterpolo. Soms bij de sportvereniging, soms via lessen op het moment dat wij in de sportzaal bezig zijn. De kinderen vinden het heel leuk en sommigen zijn lid van de vereniging geworden. Dat is ook wat wij hopen: dat ze structureel meer gaan bewegen. We hebben nog wensen voor de samenwerking, juist ook voor de buitensporten. Maar we zouden wel graag willen dat het gratis kan. Het zou mooi zijn als de Sport- en Beweegvisie extra mogelijkheden schept om bijvoorbeeld sportvelden te gebruiken, waarbij wij een contactpersoon van de verenigingen toegewezen krijgen, zodat wij ook beschikbare materialen kunnen gebruiken. We staan in nauw contact met de Buurtsportcoaches, want die hebben lijntjes naar veel sportverenigingen en organiseren van alles. Overigens wil ik ook de kinder/huisartsen, diëtisten en andere organisaties niet onvermeld laten, want we zetten allemaal in op het bewegen van kinderen en hun gezondheid.”
“Met open blik kijken naar Lokaal Sportakkoord”
Arjan Griffioen is voorzitter van Rohda’76. Hij kan zich prima vinden in de Sport- en Beweegvisie en zijn vereniging zal het Lokale Sportakkoord enthousiast oppakken, binnen de mogelijkheden die er zijn. “Wij zijn een voetbalvereniging en daarop ligt bij al onze activiteiten de focus. Binnen het voetbal hebben wij een hele reeks aan activiteiten ontwikkeld voor jong en oud, van het ukkievoetbal tot seniorenvoetbal en van wedstrijdvoetbal tot lekker een balletje trappen zonder competitieverplichtingen op de vrijdagavond. Binnen die focus op voetbal proberen wij ook extra activiteiten te ontplooien om mensen in beweging te krijgen. De ene keer gaat dat prima, zoals voor de leerlingen van vier basisscholen die op speciale middagen komen voetballen of het participeren in lokale sportevenementen die hier komen voetballen, de andere keer blijkt dat veel lastiger. We zullen binnen het Lokale Sportakkoord blijven zoeken naar nieuwe samenwerking, maar dan wel activiteiten die passen bij het voetbal. Daarbij is het wel van belang dat we dit alles goed kunnen faciliteren. Dat geldt zowel voor de mankracht in de vorm van vrijwilligers als voor het beschikbaar stellen van accommodatie en materialen. Vrijwilligers zijn van essentieel belang om onze vereniging met een stabiel ledenaantal draaiende te houden. Als zij tijd vinden voor extra activiteiten vanuit het Lokale Sportakkoord, dan is dat prima, al zal het soms passen en meten worden. En als we onze sportaccommodatie openstellen voor gebruik door inwoners, dan moeten er wel heldere spelregels zijn zodat we alles netjes en in goede conditie houden; we willen onder geen beding de dupe worden van vandalisme en vernielingen. Ja, we zullen met een open blik naar de visie en het akkoord kijken en we hebben ook een speciaal intensief bespeeld veldje dat best mag worden gebruikt als we iets moeten openstellen voor activiteiten. Wij zijn echter zuinig op ons clubhuis, dat ons eigendom is, en op onze velden die van eminent belang zijn voor onze leden om te kunnen voetballen.”
“Verbindingen leggen om welzijn in onze maatschappij te vergroten”
Mirjam van Veen, directeur van SAM Welzijn, herkent in de Sport- en Beweegvisie het uitgangspunt dat iedereen kan meedoen. “Dat past precies bij onze visie als welzijnsorganisatie om mensen te betrekken bij de samenleving en mee te laten doen. Dan is het bewegen één van de instrumenten die mensen in een maatschappij onderling met elkaar in verbinding brengt. Vaak is de drempel voor mensen uit bepaalde doelgroepen heel hoog om uit zichzelf naar een sportvereniging te stappen. Ouderen, jonge moeders met een taalbarrière, asielstatushouders, we willen hen heel graag sociaal binden. Dat kan door ze mee te laten doen aan beweegactiviteiten, maar dat kan ook door bijeen te komen op koffieochtenden, samen te eten of met ouderen op stap te gaan. Wij zijn een organisatie met veel vrijwilligers en met professionals. De professionals voeren de vele activiteiten niet zelf uit. Onze rol is het verbinden van mensen en organisaties. Daarin faciliteren wij. Wat sport en bewegen betreft hebben wij nauw contact met de Buurtsportcoaches. Zij kunnen net als de sociaal makelaar snel schakelen tussen de behoefte aan beweegactiviteiten en de lokale sportverenigingen. Het is van groot belang dat we initiatieven bij elkaar brengen en zo zie ik ook de waarde van de Sport- en Beweegvisie en het Lokaal Sportakkoord. Toch zie ik wel enkele belangrijke aandachtspunten. Sportverenigingen zijn veelal volledige vrijwilligersorganisaties. Zij komen niet meer altijd even makkelijk aan nieuwe vrijwilligers. Je legt met deze visie en akkoord mogelijk extra druk op de mensen die nu al actief zijn en op hun vrije tijd. We zullen moeten nadenken of vrijwilligers voldoende zijn toegerust voor eventuele extra activiteiten om mensen aan het bewegen te krijgen. Verder wil de Sport- en Beweegvisie iedereen laten meedoen, super uitgangspunt, maar besef dat je ook kinderen en volwassenen hebt die door bijvoorbeeld ADHD, verward gedrag of psychische problemen niet eenvoudig kunnen zijn qua gedrag en in groepsverband. Dan is het een behoorlijke opgave voor bijvoorbeeld een Scouting om dat allemaal goed op te vangen. Het moet ook leuk blijven voor (sport)verenigingen. Dat mogen wij binnen deze visie en dit akkoord niet vergeten om daar samen oog voor te hebben.”
“Aanknopingspunten om haalbare doelen en werkwijzen vast te stellen”
Petra de Jong is project- en procesmanager bij GGD Hollands Midden. Zij is onder andere adviseur Publieke Gezondheid. “Als GGD omarmen wij het voornemen om in het Lokaal Sportakkoord gezondheidsdoelen op te nemen. Een gezonde sportkantine, alcoholvrij voor jonger dan 18 jaar en maatregelen ter bevordering van de Rookvrije Generatie juichen we toe. De GGD kan en wil daar zeker een rol in spelen, bijvoorbeeld via gezondheidsbevordering en de Jeugdgezondheidszorg, met name in de vorm van sportkennismaking & beweegstimulering en een gezonde leefstijl. Bij sportkennismaking & beweegstimulering kun je denken aan vroegtijdige voorlichting door het consultatiebureau; dit valt of staat met kennis over het lokale aanbod. De collega’s van de Jeugdgezondheidszorg zullen hierin ‘gevoed’ moeten worden door partners. Bij een gezonde leefstijl gaat het bijvoorbeeld om voorlichting aan ouders, een reguliere taak van de Jeugdgezondheidszorg die prima in de gangbare werkwijzen past. Verder kijken wij naar een gecoördineerde aanpak van overgewicht en obesitas. Het is mooi dat ook dit aspect in de Sport- en Beweegvisie van Bodegraven-Reeuwijk is opgenomen. Het ontwikkelen van een beweegroute past mooi bij de omgevingswet- en visie. Mijn collega’s vanuit de Medische Milieukunde willen graag meedenken over een gezonde leefomgeving. De Sport- en Beweegvisie geeft in elk geval zoveel aanknopingspunten dat we samen kunnen kijken naar haalbare doelen en op welke manier die gerealiseerd zouden kunnen worden.”
“Inclusief sporten in geschikte sportaccommodaties”
Mirelle Vermeulen, voorzitter van Reflex Reeuwijk, vindt dat de Sport- en Beweegvisie de juiste intentie heeft om meer mensen aan het bewegen te krijgen. “Ik zie en hoor om mij heen dat lang niet iedereen voldoende beweegt. Onder andere jongeren en 50plussers, om maar twee groepen te noemen. Natuurlijk, er zijn jongeren die hardlopen of fitnessen, maar er zijn velen die vooral optrekken met hun vrienden en weinig sporten. Kijk je breder naar het sociaal domein binnen Reeuwijk en de aandacht voor jongeren, dan zijn er voor de jeugd meer mogelijkheden. Als Reflex Reeuwijk zijn wij er voor alle leeftijden. Dat is ook het voordeel van gymnastiek, turnen, free run, bbb en dansen, dat kun je in verschillende vormen op elke leeftijd doen. Wij hebben tevens activiteiten voor ouderen, voor ouders samen met kinderen en bijvoorbeeld free running, juist voor de doelgroep jeugd. We kunnen de jeugd via de Sport- en Beweegvisie, inzet van verenigingen, Buurtsportcoaches én via jongerenwerk bij onder andere Loose End actiever aan het bewegen krijgen. Met ook aandacht voor gezonde voeding en hun sociale omgeving. Dat is een maatschappelijk opdracht aan ons allemaal. Daarbij liggen wel wat uitdagingen: niet iedereen heeft de middelen voor contributie en sportkleding. Er zijn ondersteuningsfondsen en je moet als sportvereniging laagdrempelig en toegankelijk zijn om iedereen de kans te geven om te kunnen sporten. Dat geldt ook voor goede accommodaties. Wij werken al ruim vier jaar aan een plan om een goed geëquipeerde sporthal te realiseren, met bijvoorbeeld een beweegbare vloer. Je kunt senioren of mensen met een fysieke beperking feitelijk niet op een matje op de vloer laten sporten. Zo’n accommodatie draagt bij aan ‘het inclusief bewegen’ zoals het zo mooi in de Sport- en Beweegvisie staat, waarbij iedereen zou moeten kunnen sporten. Ik mis vooralsnog het gesprek over wat we nodig hebben voor de uitvoering van het Lokale Sportakkoord. Daarbij moet je ook buiten de vaste kaders treden, groter denken en meer onderzoek doen naar de mogelijkheden die er zijn. Want onderzoek wijst uit dat sportinvesteringen die nu gedaan worden zich terugbetalen op termijn in een betere gezondheid van jong en oud.” Op de vraag hoe Reflex Reeuwijk zich als sportvereniging richt op samenwerking met andere organisaties om het bewegen te stimuleren, is Mirelle duidelijk: “Wij zoeken altijd de verbinding. Bij vele evenementen in onze gemeente verzorgen wij bijvoorbeeld openingsacts en optredens met veel publiek. Bij de senioren geven leden van de ouder-kind afdeling optredens voor wat extra vertier en beweging. We staan middenin de lokale gemeenschap en zijn in breder verband actief. Precies zoals het Lokale Sportakkoord beoogt.”
“Hoe meer connecties, hoe meer inwoners we kunnen bereiken”
Sanne Wouters, operationeel manager Sport en Welzijn van gemeente Bodegraven-Reeuwijk en coördinator buurtsportcoaches, geeft aan dat het doel van de Buurtsportcoaches niet alleen is om mensen letterlijk in beweging te krijgen, maar ook om beweging te krijgen door elkaar te kunnen vinden en met elkaar projecten op te zetten. “Wij zijn hier al sinds de introductie van de Buurtsportcoaches mee bezig, maar dit kan met de Sport- en Beweegvisie nog verder worden voortgezet. Ook is het mooi dat het Lokale Sportakkoord niet van bovenaf is vastgesteld, maar van onderaf dat wil zeggen vanuit de organisaties/verenigingen zelf is geschreven. Visie en akkoord bieden ons meer inzichten in waar de kansen liggen en geven ons meer pragmatische invulling.” De Buurtsportcoaches zitten als een spin in het web en zorgen naast het ontplooien van sportieve activiteiten tevens voor het koppelen van vraag en aanbod binnen allerlei beweegideeën. “Wij werken veel samen met verenigingen en vinden het mooi als partijen iets opzetten om inwoners in beweging te krijgen. Daarbij willen wij onze ondersteuning aanbieden. Dit ons doel én het doel van het Sportakkoord: zoveel mogelijk mensen in beweging krijgen. Als andere partijen als gevolg van de visie meer activiteiten op dit vlak gaan ontwikkelen, juichen wij dat toe. Het zorgt er ook voor dat wij meer tijd krijgen om andere projecten te realiseren.” Ze heeft nog wel een wens: “De connecties vanuit de Buurtsportcoaches met de maatschappelijke organisaties zijn aanwezig en we werken al op een aantal terreinen goed samen, maar dit zouden we graag nog breder zien. Hoe meer connecties er zijn, hoe meer mensen er kunnen worden bereikt.”
“Iets kunnen betekenen voor kinderen en leerlingen van scholen”
Alexander van den Heuvel, voorzitter basketbalvereniging ‘Popeye’ Bodegraven spreekt over de Sport- en Beweegvisie en het Lokaal Sportakkoord over iets positief voor iedereen. “Wij zijn als sportvereniging enthousiast over de aanpak van de gemeente om inwoners meer in beweging te krijgen. Het zorgt niet alleen voor een betere gezondheid, maar (in veel gevallen) ook tot sociaal contact. Uiteraard is er ook in onze gemeente veel aanbod qua sport en beweging, maar ik denk dat deze diversiteit ertoe leidt dat iedereen uiteindelijk de sport kan doen die bij de persoon past. Zo krijg je het voor elkaar dat zo veel mogelijk mensen in beweging zijn. Wij, als (kleine) basketbalvereniging, hebben helaas niet heel veel mogelijkheden wat betreft het bereiken van nieuwe doelgroepen. Niet dat er geen initiatieven voor zijn, maar meer omdat wij als kleine vereniging niet de financiële spanwijdte hebben. Wat wij wél doen, mede door het opstellen van de sportvisie, is het geven van clinics op scholen en BSO’s. Niet specifiek gericht op nieuwe doelgroepen, maar wel om onze vereniging meer bekendheid te geven en kinderen te bereiken die wellicht nog nooit van basketbal of de vereniging hebben gehoord. Hierin is ook de samenwerking met Fysio on the Move belangrijk. Voor hun programma Kids on the Move (in samenwerking met de buurtsportcoaches) hebben wij ook een clinic gegeven. Nogmaals, we zijn een kleine verenging en daardoor hebben wij een klein bereik en gelimiteerde mogelijkheden. Maar mede door het contact met de buurtsportcoaches en Fysio on the Move hebben we toch de mogelijkheden om wat te betekenen voor kinderen en leerlingen van scholen.”
