Al meer dan 100 jaar maakt de schoorsteen deel uit van de skyline van Bodegraven, vanaf de A12 al zichtbaar. Trots torent de toren boven de Phoenix uit. Een stukje erfgoed, ooit gebouwd als olieslagerij, in 1940 overgenomen door André de Jong en gebruikt voor het bekende shampoo merk Andrélon. Inmiddels ingepakt in een rood net, om verdere schade te voorkomen. De stormen van afgelopen jaar hebben de toren flink beschadigd en doordat het een gemeente monument is, is renoveren verplicht. De kosten voor deze verplichte renovatie? 100.000 euro. Een bijzonder hoog bedrag waar de bewoners van de Phoenix verantwoordelijk voor zijn. Zij luiden nu de noodklok.
‘Domme pech’, noemen de bewoners het. Afgelopen jaar zijn er een aantal flinke stormen geweest die de toren geen goed hebben gedaan. Er zijn stenen naar beneden gekomen wat leidde tot een onderzoek naar de staat van de toren. Daar zat een rekening aan vast, maar voor wie was die rekening? De gemeente of de bewoners? ‘Wij doen niets met de toren, het is een gemeentemonument, maar nu blijkt dat wij als bewoners verantwoordelijk zijn voor het stukje land waar de schoorsteen op is gebouwd’ aldus Gerard Hoogwerf, voorzitter van de bewoners VVE. ‘Iets waar we geen van allen goed over nagedacht hebben. De schoorsteen staat er, die is er gewoon. Dat we zo’n hoge rekening zouden krijgen voor een renovatie had niemand kunnen bedenken’.
“Dan sloop je hem toch gewoon!” is iets wat de bewoners al meerdere keren gehoord hebben. “Waarom zou je € 100.000 betalen voor een schoorsteen die je niet gebruikt?”. De bewoners van de Phoenix hebben dit zelf ook al geopperd, maar doordat de schoorsteen een gemeentelijk monument betreft, is dit niet mogelijk. Ook hebben ze verschillende stichtingen aangeschreven, maar die kunnen alleen steunen als het een nationaal monument zou zijn. ‘Eigenlijk vallen we dus steeds buiten de boot, ironisch he, zo aan de Oude Rijn’ aldus Hoogwerf.
Dat de schoorsteen echt bij Bodegraven hoort, is wel duidelijk. ‘We hebben het pand, inclusief toren, al voorbij zien komen in een logo van een Bodegraafs bedrijf. Ook zagen we ‘m in een skyline van glas in de Kerkstraat’, vertelt Sigrid Mostert, trotse inwoonster van de Phoenix. ‘Hij hoort echt bij het dorp, bootjes die voorbij varen, fietsers over de Rijnkade, bijna iedereen stopt en maakt even een foto van het pand. Het is iets Bodegraafs en daarom hopen we ook op steun van de inwoners!’.
‘We zijn eigenlijk direct bij elkaar gekomen en hebben een plan gemaakt, daaruit zijn verschillende commissies ontstaan. We doen het echt met z’n allen, dat is mooi om te zien’, gaat Bram Binnendijk verder, ‘Crowdfunding, dat is het idee. Inwoners van Bodegraven-Reeuwijk (en daarbuiten) kunnen naar een website waar ze stenen kunnen doneren of een Bodegraven-pakket kunnen kopen. Ook kunnen mensen een vrije donatie doen. We moeten het met elkaar doen dus we hopen op veel steun!’
De bewoners van de Phoenix zullen uiteraard zelf ook een groot deel van het bedrag inleggen, maar 100.000 euro met 22 appartementen is onhaalbaar. ‘We zijn optimistisch en gaan voor minimaal 50.000 euro! Als we dat halen, wil de gemeente ons ook tegemoet komen. Bodegraven, we hopen op uw steun!’ sluit Hoogwerf af.
12 september is het Open Monumentendag en kunt u een kijkje nemen in de Phoenix, ook zullen er verschillende inwoners met een kraampje op het pleintje voor de Lutherkerk staan. Van harte welkom om dit historische pand van binnen te bekijken en een donatie achter te laten. Doneren kan via red-de-schoorsteen.kentaa.nl/
Tekst: Els Maarleveld
Beeld: Martin van Lochum fotografie