Op 15 april werd de Notre Dame in Parijs getroffen door een grote uitslaande brand. Gelukkig ging deze kathedraal niet helemaal verloren, maar herstel gaat jaren duren. En begin deze maand, op maandag 4 november sloeg het noodlot toe in Hoogmade bij Leiden. De brand in de Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk was zo verwoestend dat alleen de muren nog overeind staan.
Twee maal stond dus een kerk genoemd naar Maria in vuur en vlam. Zo’n brand is een drama; vooral voor de gelovigen die hun vertrouwde plek van vieren, bidden en ontmoeten onverwacht kwijt zijn. Meestal is er rond hen ook nog een grote kring van mensen die bij hoogte- en dieptepunten in het leven de weg naar zo’n kerk vinden. Zij ervaren gevoelens van verlies en gemis.
In Bodegraven-Reeuwijk zijn we de laatste jaren gelukkig voor zo’n ramp gespaard. Voor zover ik weet was de laatste grote kerkbrand in 1982 in de St. Willibrorduskerk. Die werd hersteld en drie jaar later nieuw geopend door bisschop Simonis.
Vaak is een kerk ook beeldbepalend voor dorp of stad: de toren die naar de hemel wijst herinnert ons allen er aan dat het leven meer is dan eten, slapen en werken. Toeristen lopen even binnen en we spreken af ‘in dat restaurant tegenover de kerk’. Je moet er niet aan denken dat dit alles er niet zou zijn en nu de geloofsgemeenschappen kleiner worden staat onze samenleving voor de forse taak om voor veel van deze prachtige gebouwen een nieuwe bestemming te vinden.
Soms is er ook iets van geluk bij een ongeluk. In Hoogmade kwamen veel meer parochianen dan anders naar de eerste viering na de brand in een school en dat laat grote verbondenheid zien. Vaak wordt hulp en gastvrijheid aangeboden, er komt beraad over de vraag hoe nu verder, nieuwe en jongere mensen nemen verantwoordelijkheid en het woord samen blijkt weer sterk en actueel. Kortom: uit narigheid kan nieuwe hoop geboren worden.
Ik denk steeds vaker dat al die kerktorens vanwege die hoop gebouwd zijn: ze wijzen naar God die gelooft in mensen.
VAN BRAM
predikant in Bodegraven