Al een hele poos voelt het onderwijs de krapte op de arbeidsmarkt. De hoge uitstroom door vergrijzing en de lage instroom van startende leraren helpt niet bepaald om dat tegen te gaan. Tel daar de dynamiek bij op die er gedurende het schooljaar is rondom verlof, uitval of vertrek en je hebt een serieus probleem. Of uitdaging, zoals rector Ivor Bergsma het liever noemt. Nog niet zo lang geleden nam hij de in Bodegraven wonende Mamadou Seck aan als onderwijsassistent bij het Coenecoop College. Dat deed de van oorsprong Senegalees zo goed, dat zowel leerlingen als collega’s hem vroegen de openstaande vacature voor leraar Frans te vervullen.
“Vroeger, en dan heb ik het over 10 jaar geleden”, vertelt Ivor, “stonden ze nog in de rij om bij ons te komen werken. Werving maakte toen ook nog niet zo’n groot deel uit van mijn weekinvulling. Nu heb ik as we speak een afspraak gemaakt om met hetzelfde bureau dat ons helpt om leerlingen aan te trekken, ook eens te kijken hoe we op het vizier van docenten kunnen komen. Dan bedoel ik niet alleen studenten of starters die net van de opleiding komen. Ook zij-instromers of mensen zoals Mamadou. We wisten van tevoren niet hoe het zou lopen met hem, maar ik kan nu zeggen dat we een lot uit de loterij binnen hebben gehaald. We gaan vanaf nu echt werk maken van arbeidsmarktcommunicatie.”
Hart ligt in het onderwijs
Mamadou woont sinds anderhalf jaar permanent in Nederland en sinds kort in Bodegraven. Hij schreef zich daar in als werkzoekende en kwam in contact met Yarda Oostendorp die bij WerkgeversServicepunt (WSP) Midden-Holland werkt. “Zij zag wel een kans dat ik in de onderwijssector zou kunnen werken. Zeker gezien mijn achtergrond. In Senegal was ik namelijk leraar basisonderwijs. Daarvoor heb ik recht gestudeerd op de universiteit. Ondanks dat ik dus ook jurist ben, ligt mijn hart ligt in het onderwijs. Dat is denk ik al ontstaan in mijn kindertijd. Ik ben de oudste van een groot gezin met zes kinderen. Mijn moeder zorgde voor ons; mijn vader was altijd aan het werk. Toen hij me vroeg toezicht te houden op mijn jongere broertjes en zusje, zorgde ik er ook voor dat ze hun huiswerk maakten. En moest ik ze ook lesstof uitleggen. Iets dat ik altijd zo leuk vond om te doen.”
Mag jij toch op gesprek komen?
Eenmaal in Bodegraven wees Yarda Mamadou op de vacature van 4 onderwijsassistenten bij het Coenecoop College in Waddinxveen. “De inschrijftermijn was al gesloten toen Yarda me belde”, vertelt Ivor. “In tegenstelling tot docenten, hadden we hier wél veel reacties op gekregen. Ik geloof dat we tien gesprekken hadden gepland. Of Mamadou er niet toch nog bij mocht. Nu is het zo dat ik wel houd van mensen die niet helemaal via de gebaande paden het onderwijs binnen willen komen. En dus maakten we er tijd voor. Op voorwaarde dat hij geen streepje voor had en het dus op moest nemen tegen tien serieuze kandidaten. Dat gesprek heeft hij zo goed gedaan, dat hij de functie kreeg.”
Van onderwijsassistent naar docent Frans
Maar hoe dan verder? Hoe gaat iemand die de Senegalese cultuur zo gewend is aan de slag op een Nederlandse middelbare school? “Ik aarzelde heel erg”, geeft Mamadou toe. “En durfde eigenlijk niet eens te solliciteren vanwege de Nederlandse taal die ik naar mijn mening nog niet goed genoeg beheerste. Door aanmoediging en advies van anderen, deed ik het toch. Eenmaal aan de slag, kon ik niet geloven hoeveel middelen ik ter beschikking kreeg om mijn werk te doen. Dat is wel anders in Senegal. Anderzijds moest ik ook wennen. De houding van de leerlingen ten opzichte van de docenten is hier heel anders dan in Senegal. Hier sta je als het ware naast de leerlingen. Dat heeft veel voordelen heb ik gemerkt en soms ook nadelen. Verder twijfel ik nog weleens of ik mezelf wel goed heb uitgedrukt. Voor mijn leerlingen is het essentieel dat instructies duidelijk zijn. Daar ga ik nog aan werken. Zeker nu ik ook voor de klas sta als docent Frans. Een grote wens van mij.” Ivor vult aan: We hadden op dat moment een vacature door docent Frans open staan, maar kregen die maar niet vervuld. Mamadou greep zijn kans en toonde interesse. Toen ook leerlingen naar me toe kwamen om te vragen of Mamadou hen Frans zou kon geven, vond ik dat hij een kans verdiende. Anderhalve maand na zijn aanstelling als onderwijsassistent stond-ie al voor de klas. Met succes! Hij wordt getypeerd als een bescheiden, rustige en stabiele man die de autoriteit heeft die een klas nodig heeft. Als je die eigenschappen bezit, ben je al een stap voor in het onderwijs denk ik.”
Het doet iets onderling
Ivor kijkt tevreden terug op het proces, over hoe dit allemaal is verlopen. “Mensen van buitenaf hebben vaak een andere blik op de dingen die we al zo lang doen. Superverfrissend vind ik dat. We hebben door die ontwikkeling een veel gevarieerder docententeam. Die trouwens heel trots is dat Mamadou bij ons werkt. Zijn komst doet iets onderling.” Zelf kan Mamadou niet wachten om zijn eerste en tweedegraads bevoegdheid te halen om in Nederland les te mogen geven. Een studie waar hij binnenkort mee start. ”Het mooiste aan het vak vind ik de voldoening die voortkomt uit de blijvende impact die het heeft op het leven van leerlingen. Als ik zie dat een leerling vooruitgang boekt en nieuwe vaardigheden leert, daar kan niets tegenop. Of ik dromen heb. Ooit, als ik met pensioen ben, zou ik wel een privéschool willen openen in Senegal. Met een visie op basis van de wijsheden die ik door de jaren heen heb opgedaan.”
Wil jij ook werken bij het Coenecoop College of in het onderwijs?
Van 11 t/m 14 maart zet de middelbare school en andere deelnemende scholen in de regio tijdens het evenement BinnenKijken in het Onderwijs haar deuren open voor iedereen die interesse heeft in een onderwijsbaan. Echt iedereen. Dus ook als je geen onderwijsbevoegdheid of werkervaring hebt. Meld je aan op www.binnenkijkenbijbedrijven.nl.